- І не адмовіў ім у ежы, калі галадалі?

- Мне! Мне! Наймаю, кармлю.

- Добра, - сказаў незнаёмы. - Набяры кацёл каменьчыкаў са свайго поля. Ды хутчэй.

Ігнат чуйдух прыляцеў з катлом. Самых буйных, з кулак, камянёў нацягаў.

- Во! Во! У мяне ж і каменьчыкі. Во ў мяне, дык камні з кулак. А гэтыя ж лайдакі, хіба ў іх камні. Слёзы, а не камні.

- Слёзы, - сказаў незнаёмы. - Дык хочаш, каб у цябе яшчэ больш стала? Усё ж ёсць. Што даў - такі і плод.

- Мне! Мне! У мяне і камні.

- Глядзі-і, - сказаў незнаёмы і сыпануў камяні па Ігнатавым полі. І яшчэ. І яшчэ. Засеяў усё поле.

- Ну вось. Даў сёння хлеба яе дзецям?

- А што? Галадранцы. Самога з'ядуць, як мяккі будзеш.

Незнаёмы махнуў рукой.

Камні пачалі расці. Усе ўтрох стаялі і глядзелі, як яны растуць: каменьчыкі - камні - камяні - камяніскі. Усё поле закрылі. Ігнат аж падскочыў.

- Ну чакайце, за такімі вы яшчэ й да мяне прыбяжыце. Прыйдзеце, любенькія, як прыпрэ.

Паглядзеў на яго незнаёмы, плюнуў.

- Ну вось, маеш, - сказаў.

- А чаму яны не зарываюцца?

- А таму, што вечна ім заставацца на вачах у людзей, як кожнаму скнарству, як кожнай жорсткасці, як кожнай нелюбові да людзей, як кожнай Несправядлівасці.

І пайшоў з жанчынай да яе хаты.

Кінуўся шчаслівы гаспадар да поля - не поле, а суцэльная каменная крушня. Валуны велічынёю з хату. На тысячу год наперад з зямлі вылезлі.

Пакуль дзеці, незнаёмы і жанчына елі ў хаце «камяні» - усё наваколле чула з-за каменнага мура дзікі віск і выццё. Выў і рыкаў Ігнат.

А пасля незнаёмы ўстаў.

- Пайду, - сказаў ён, закінуўшы за плечы торбу.

- Чым мне табе аддзячыць?

- Нічым. Дабрынёю да людзей. Ды гэтага дабра ў цябе заўжды хапала.

- Пайду пагляджу, як сусед. Звар'яцеў, пэўна.

- Нічога. Я ж кажу... дабра ў нас хапала. Залішне.

І пайшоў у свет, абапіраючыся на кій. Пад касыя асеннія хмары. Насустрач пералётам, што, калючыя, каціліся яму пад ногі. Ужо зводдаль азірнуўся - Мар'я і дзеці глядзелі яму ўслед, маленькія на чорнай раллі.

- Гэй! А імя ёй будзе - Бульба! - крыкнуў ім незнаёмы.

І так з'явілася на Беларусі Бульба.