Глёбус Адам НОВЫ ДАМАВIКАМЕРОН

казкi для дарослых

Падрыхтаванае на падставе: Адам Глёбус, Новы дамавікамерон: Казкi для дарослых — Мінск: Выдавецтва Літаратура, 1998.

© Камунікат.org, 2012

1 — Анёл-1

Анёл з’яўляецца з-за паркана.

Можа, хто з маiх суседзяў i бачыў, як Анёл выходзiць з пад’езда цi як вылятае са слухавога акенца майстэрнi, што некалi належала савецкаму разьбяру, а цяпер — уласнасць нацыянальнага музея. Можа i так. Толькi сапраўдны Анёл уздымаецца з-за жалезабетоннага паркана, на якiм напiсана чырвонае слова НЕЗАЛЕЖНАСЦЬ, з-за таго самага плота, што адгароджвае стары двор ад новабудоўлi.

Спачатку паказваецца анёльская галава: кудзеры доўгiх светлых валасоў вакол вузкага белага твару з тонкiм доўгiм носам ды круглымi сiнiмi вачыма. Потым з’яўляецца шыя з акуратным кадыком i выплываюць плечы, за якiмi можна ўбачыць магутныя крылы.

Можа, хто з маiх знаёмых i сустракаў Анёла ў залатым плашчы цi ў блiскавiчным панцыры мадрыдскага тарэадора. Можа... Але Анёл, якi ўздымаецца з будоўлi, носiць яскрава-чырвоны хiтон. На Анёле доўгi, колеру артэрыяльнае крывi хiтон i больш нiчога. Нават зiмою, у лютыя маразы, Анёл босы. Зрэшты, Анёл не ходзiць па грэшнай зямлi. Ён лунае, планiруе, лётае. Анёл уздымаецца, узносiцца, творыць урачыстасць. Анёл — лётчык ад Бога.

"Мой мiлы таварыш, мой лётчык, — думаецца мне, калi бачу, як над Мiнскам плыве Анёл, — Вазьмi ты з сабою мяне". Толькi ён не здагадваецца пра мае вершаваныя рэфлексii. Анёл не ўмее чытаць чужыя думкi. А я не магу пагаварыць з Анёлам, бо не вывучыў анёльскую мову. Застаецца адно глядзець, як доўгiя лёгкiя пальцы сыплюць з-пад хмараў ружовую яблыневую квецень. У Раi заўсёды ёсць яблыня ў квеценi. I я не бядую, што Анёл не разумее мяне.

Можа, хто з маiх сяброў мае iншыя думкi пра Божага лётчыка. Хай... Толькi даўжыня прамоўленай малiтвы не вызначае шчырасцi веры ў Анёла.

14.09.1994

2 — Тапольнiк

Невялiчкi двор з боку вулiцы адгароджваў фундаментальны паркан з веснiцамi. З другога боку цягнулiся запыленыя шыбы дрэваапрацоўчага прадпрыемства. Памiж парканам i мэблевым цэхам уклiнiлася двухпавярховая хiмчыстка. Каля ўвахода ў цэх стаяла ўкапаная ў зямлю лаўка. Яе спрэс зрэзалi падлеткi. Найглыбей у дрэва быў ўтоплены надпiс: Мiласлаў + Веранiка.

Яшчэ ў дворыку самоцiлася высознае дрэва, стромкая таполя. Яна расла каля трохпавярховага тарца, якi загароджваў пустэльны двор з чацвёртага боку.

На асветленым тарцы трымцелi празрыстыя, нiбыта разведзеныя вадою, ценi ад галiнаў. Тарэц быў малочна-жоўты, а ценi — сцюдзёна-блакiтныя i нагадвалi рэкi, намаляваныя на контурнай мапе.

На ўзроўнi трэцяга паверха, за галiнамi, хаваўся адзiны гаўбец. Ён жорстка выкрэслiваўся на плоскай сцяне сваiмi чорнымi парэнчамi. Нi вокнаў, нi дзвярэй на тарцы не было, i таму сiметрычна пасаджаны гаўбец выглядаў скульптурна.

На гаўбцы стаялi двое: Тапольнiк i жанчына. Яны палiлi цыгарэты. Ён абапiраўся локцямi на чыгунныя парэнчы. Яна прытулiлася спiнаю да атынкаванае сцяны. Яны палiлi i глядзелi на ледзь заўважнае пагойдванне запыленых галiнак.

У жанчыны былi цёмныя, нiбыта жнiвеньская лiстота, вочы. Яна мела прыязны пагляд i спакойны твар. Масянжовыя спружынкi валасоў зiхацелi ў вечаровым сонцы. На жанчыне была кароткая спаднiца i лёгкая кашуля, такая белая i празрыстая, што праз яе можна было ўбачыць невялiчкiя грудзi з вострымi смочкамi. Жанчына стаяла на гаўбцы басанож. Ёй было прыемна стаяць на роўным бетоне, якi не паспеў астынуць пасля лiпеньскага дня.

Тапольнiк меў даўгаваты твар, i калi зацягваўся цыгарэтаю, на худых пашчэнках iскрылася аднадзённая шчэць. На Тапольнiку былi палатняная кашуля i пацёртыя джынсы. Ён насiў зусiм кароткую стрыжку, досыць акуратную, але занадта кароткую, i можна было падумаць, быццам яго падстрыглi прымусова. Тапольнiк, як i ягоная жанчына, стаяў на гаўбцы басанож.

Калi б Тапольнiк выцягнуў руку, ён мог бы дакрануцца да ядвабнае лiстоты. Ён здолеў бы дастаць рукою галiну высокай, вышэйшай за трохпавярховы дом, таполi. Калi б ён толькi захацеў, ён нават мог бы зламаць тую галiну — хто ж не ведае, якая крохкая таполя — але Тапольнiк гэтага не зрабiў.

— Таполя — гожае дрэва, — сказаў ён.

— Прыгожае дрэва — мая таполя, — падтрымала размову жанчына.

— У таполi цяжкiя лiсты.

— Цяжкiя лiсты ў таполi.

— У таполi крахольныя галiны.

— Крахоля тапольнае дрэва.

— Крахоля вельмi тапольнае дрэва, — сцвердзiў ён.

— Вельмi-вельмi тапольнае дрэва, — падтрымала яна.

— Па крахоле не ўзлезеш на гаўбец.

— Па крахоле не злезеш з гаўбца.

— Так, бо ў крахолi ненадзейныя тапольныя галiны.

— Такiя тапольныя, што абломяцца, калi ты станеш на iх; яны не вытрымаюць твайго цяжару, яны занадта крохкiя, i калi iх зломiш, яны моцна пахнуць гаркатою i летам.

Тапольнiк расцiснуў недапалак аб парэнчу i кiнуў долу, на чэзлы траўнiк, пад самы камель гонкае таполi. Жанчына зрабiла тое ж. Яны вярнулiся ў пакой. У прасторны пакой з пабеленымi сценамi, з дашчанай нефарбаванай падлогаю, з высокай столлю. Там амаль не было мэблi, толькi палiраваная шафа i разасланы ложак, да якога прытулiўся нiзкi столiк. На iм стаяў эмалiраваны глечык з вадою, шклянка i талерка з яблыкамi папяроўкамi.

Жанчына скiнула спаднiцу i празрыстую кашулю. У яе сапраўды былi невялiкiя грудзi з вострымi смочкамi. Яна не саромелася сваёй аголенасцi, сваiх грудзей i цёмнага трохкутнiка. Яна легла на крухмальную прасцiну.

— Iдзi да мяне, — сказала жанчына.

Тапольнiк лёг побач.

Жанчына прымружыла вялiкiя, цёмна-зялёныя вочы.

18.05.1994

3 — Кавярнiк

Пачаўся халодны дождж.

Кавярнiк прагульваўся па ўзбярэжжы Свiслачы каля Траецкага прадмесця. Ён вырашыў зноў вярнуцца ў кавярню "Стары прыяцель" i выпiць яшчэ адзiн кубачак гарачага напою. Кавярнiк вельмi любiў наведваць невялiчкiя бары i рэстараны ў дождж. Каго толькi не сустрэнеш каля стойкi! I гэтым разам аматар кавы не памылiўся ў разлiках.

— А цi не выпiць нам гарэлкi?

Кавярнiк адчуў спiнаю цёплы дотык жаночых грудзей.

— Давай. — Кавярнiк пагадзiўся на першы кантакт без улiку знешнiх даных партнёркi.

Першы пагляд вочы ў вочы не прынёс нi захаплення, нi расчаравання. Жанчына, што запрапанавалася Кавярнiку, мела шырокую фiгуру, усмешку, поўную белай эмалi, чорны лак на пазногцях i брунатны чаравiк у руцэ.

— Бегла! — яна скасавурылася на чаравiк. — Думала, зусiм плыткая лужынка. I — на табе, па калена ўскочыла! Ледзь нагу не зламала. Холадна. Трэба выпiць гарэлкi, каб не захварэць.

Кавярнiк звузiў ёдзiстыя вочкi i замовiў трунак сабе i жанчыне з чаравiкам у драпежна-чорных кiпцях.

— Мы каўтаем гарэлку такiмi дозамi,