цэнзуры выглядзе запіс гэты быў надрукаваны толькі ў «Новом мире». № 4 за 1968 год.
(обратно)
19
Я. Брыль быў у той час сакратаром праўлення СП БССР.
(обратно)
20
«Раковый корпус».
(обратно)
21
Запісана ва Ульянаўску.
(обратно)
22
Жонка Я. Брыля.
(обратно)
23
Маецца на ўвазе дзень увядзення «братніх» войскаў у Чэхаславакію.
(обратно)
24
У вёсцы кажуць: на паўгубы, прыглушана.
(обратно)
25
Weissruthenien — «Беларусь», «Weissruthenische Heimatłyrik» — «Беларуская лірыка пра радзіму».
(обратно)
26
Брат пісьменніка Ігнат Антонавіч, праваслаўны свяшчэннік, у 1931-1933 гг. адбываў тут «перавыхаванне».
(обратно)
27
Трывогу Багародзіцы перад бязгрэшным зачаццем.
(обратно)
28
На ўсесаюзным пісьменніцкім з'ездзе.
(обратно)
29
Вёска на Слонімшчыне.
(обратно)
30
У пастанове аб прысуджэнні Дзяржаўнай прэміі.
(обратно)
31
Запісана ў Душанбе.
(обратно)
32
«Zmyślenia» — «Прыдумкі» (польск.).
(обратно)
33
Папярэдняя назва кнігі «Я з вогненнай вёскі...».
(обратно)
34
Герой эсэ «Уступленне ў рэквіем».
(обратно)
35
«Толькі для яўрэяў!..» (Ням.)«Гора народам, якія знішчаюць сваіх прарокаў!..» З верша Адама Міцкевіча «Да рускіх сяброў».
(обратно)
36
«Гора народам, якія знішчаюць сваіх прарокаў!..» З верша Адама Міцкевіча «Да рускіх сяброў».
(обратно)
37
Загад (ням.)
(обратно)
38
Запісана пры чытанні ў КДБ архіўных матэрыялаў для кнігі «Я з вогненнай вёскі...».
(обратно)
39
Запісана ў Друскеніках.
(обратно)
40
Сёмуха Васіль — паэт-перакладчык, тут рэдактар кнігі «Я з вогненнай вёскі...».
(обратно)
41
Запісана ў Іспаніі.
(обратно)
42
Запісана ў польскім гарадку Картузы.
(обратно)
43
Гірш Смоляр (1906—1993) — яўрэйскі публіцыст.
(обратно)
44
Ірына Вільдэ (1907—1982) — украінская пісьменніца.
(обратно)
45
Я. Гінзбург, «Крутой маршрут».
(обратно)
46
На ўвазе маецца кніга Ф. Янкоўскага «Абразкі».
(обратно)
47
В. Пяткявічус — літоўскі пісьменнік.
(обратно)
48
Запісана ў Празе.
(обратно)
49
Запісана ў Браціславе.
(обратно)
50
Upiór (польск.) — вампір, прывід, пудзіла — у адной асобе М. А. Суслава.
(обратно)
51
Гэты і наступны загас зроблены ў Карлавых Варах.
(обратно)
52
С. Малько, І. Сяменікаў, Я. Міско — вядомыя заходнебеларускія падпольшчыкі-рэвалюцыянеры.
(обратно)
53
Jędrność — моц, пругкасць, сакавітасць (польск.).
(обратно)
54
Ленін пра Талстога.
(обратно)
55
Запісана на дачы, у Карэліцкім раёне.
(обратно)
56
Тамара Цулукідзе і Алесь Пальчэўскі.
(обратно)
57
У другім выданні кнігі папраўлена на «предреволюционной Белоруссии», а глыбіня разумення засталася.
(обратно)
58
Крамко Яўген Ігнатавіч (нар. у 1920 г.) — падпалкоўнік у адстаўцы, літаратар.
(обратно)
59
Beatyfikacja — залічэнне ў божыя ўгоднікі.
(обратно)
60
Ржэўскі Браніслаў (Барыс) Андрэевіч (1905—1980) —выкладчык гродзенскага педінстытута. Засуджаны ў канцы 1957 года за «беларускі нацыяналізм», выпушчаны з лагера ў 1961-м, рэабілітаваны ў 1992-м.
(обратно)
61
Стральцова.
(обратно)
62
«Інстытут даследавання гітлераўскіх злачынстваў».
(обратно)
63
“Ты, хам, пана Езуса босага па іржышчы ганяў!”
(обратно)
64
Голас народа (лац.)
(обратно)