Гліна. Камень. Жалеза. (Алесь Разанаў) Страница 1 - Литвек

1

Ніцма ляжыш

I ў глыбокім сненні

Хаваеш сваю душу.

Загавару з табою —

Адкажаш,

Але не пачуеш.

Рукою цябе крану —

Запомніш,

Але не ўбачыш.

Ты ў самым пачатку часу,

Дзе Бог

Разрознівае-разасабляе

Свае раўнаісныя іпастасі —

Жыццё і Смерць.

2

Няма ні набытку,

Ні страты.

Насенне чакае

Сваёй пары —

Замкнёнае ў сховішчах сэнсу.

I не спяшаецца прыгажосць

Сабрацца

У келіху кветкі.

Магчымасць шукае сябе,

Даючы

Гліне

Свае найменні.

3

Чакае,

Што з ёю нешта адбудзецца,

Але не ведае —

Што.

Хоча,

Каб тое,

Чаго чакае яна,

Адбылося,

Але не можа даўмецца,

Адкуль яно можа ўзяцца,

Калі няма яго ў ёй

Цяпер.

Што ні трапляецца ёй,

Адпускаецца неахвотна.

Растворана ў ёй

Магічная сіла,

У ёй

Прадугадваецца жанчына.

4

Усе пакідаюць у ёй

Свой след —

Нібы пазначаюць месца,

Куды вярнуцца.

Але не вяртаюцца.

Гліна:

Адзіная спадарожніца,

Для якой

Ніхто не бывае мінулы.

5

Не хоча,

Каб яе бачылі

I разумелі,

Але сама хоча бачыць

I разумець.

Яшчэ ўсё магчыма —

Яшчэ

Сіла не варагуе з сілай

I не смуткуе па смерці.

Яшчэ

Слова само сябе чуе,

А вобраз —

Бачыць.

Размова пра н е ш т а,

Што доўжыцца з веку ў век,

Але не можа ні скончыцца,

Ні пачацца.

6

З радовішча сну

Абуджаецца,

Каб нарэшце

Прачнуцца нечым

Альбо сабой.

Вада забірае,

Агонь збірае,

I думка знаходзіць у ёй

Сваё падабенства.

Цяпер сцеражыся,

Каб не памерці

Раптам.

7

Захоўваешся ў цяні

Усіх рэчаў

I ўсiх iстот

I ў сабе

Захоўваеш сэнс,

Iм яшчэ не вядомы.

Каб насампраўдзе

Прысутнiчаць кожны раз тут,

Даецца,

Быццам сляпому доказ,

Сама сабе

Ў рэчах і ў постацях

Рэчаіснасць.

А гліна

Усё пераконвае ўсіх,

Што можна

Бачыць не гэтак,

Што можа

Усё быць інакш.

8

Нешта сабралася

I разышлося,

Але засталося ў памяці

Разам.

Нібыта і ёсць яна

I нібыта

Яе няма.

З іншага часу

I з іншай прасторы:

Калі да яе набліжаешся —

Адступае,

Калі адступаешся ад яе —

Трымае.

Памяць,

Якая нікому ўжо не належыць,

Але якой належаць

Усе.

9

Паволi альбо раптоўна

Мы адхiляемся

Ад задумаў,

Якiя хацелi

Спраўдзіцца намі,

Калі не чуем,

Ці адгукаецца наваколле.

А самае простае,

На што не звярталася ўвагі,

Спраўджваецца цяпер

I застаецца заўсёды.

Блукае,

Шукаючы павадыра,

У гліне навобмацак

Сонца.

10

Упісаная ў прастору,

Абжытую ўсімі,

I ўсім свая,

Усталёўваешся ў адлегласць,

Якой немагчыма парушыць,

Каб апынуцца

З далёкім побач,

А з блізкім яшчэ бліжэй.

Безліч нераспазнаных

Сузор’яў

Спластоўваецца ў табе

I раствараецца мноства

Млечных Шляхоў

Невядомых.

Ціхмяна ляжыш,

Утуліўшыся ў глыбіню,

Галактыка

Iншага вымярэння.

11

Пад чорнай карою глебы

Белы хлеб плоцi.

Не памятае,

Цi, як зерне,

Апала яна з вышыні,

Ці ўзышла з глыбіні,

Ці проста

Тут затрымалася выпадкова.

Дух,

Што стаў плоццю,

Але перастаў быць

Духам.

12

Любіць,

Каб яе лашчылі,

Песцілі,

Бралі ў рукі.

Тады яна ажывае,

Тады яна робіцца

Чуйнай і паслухмянай

I вучыцца разумець

Чалавека.

Можа, чакае,

Што ён

Вылепіць з яе тое,

Чым сам дагэтуль

Яшчэ не здолеў зрабіцца,

Ці, можа,

Наадварот,

Вернецца ў яе лона —

I свет

Нанава стане райскім.

13

Галеча

Цябе ачышчае,

Спакой прасвятляе.

Аблокi

Спыняюцца над табой,

Ручаi

Хочуць завесці

З табой размову.

Празрыстая для сябе,

Зацемненая для старонніх,

Яднаеш

Выток і суток,

А сама

Застаешся на месцы

Сам-насам з усімі —

Выйсце,

Замкнёнае нацянькі.

14

Перацякаеш

З самое сябе

У сябе самую.

Няспынны кругазварот

Унутры

Адсутнай прасторы,