Тры камедыі (Уільям Шэкспір) Страница 1 - Литвек

Уільям Шэкспір Тры камедыі

Мн.: Маст. літ., 1989. 335 с.: іл. Пер. з англ. Алеся Разанава і Язэпа Семяжона.

Ілюстрацыі Георгія Паплаўскага.

Тыраж 4300 экз.

Дванаццатая ноч, альбо Чаго пажадаеце

Пераклад Язэпа Семяжона

Дзейныя асобы:

АРСІНА, герцаг Ілірыйскі

СЕБАСЦЬЯН, брат Віёлы

АНТОНІА, марскі афіцэр, сябра Себасцьяна

КАПІТАН КАРАБЛЯ, сябра Віёлы

ВАЛЯНЦІН, КУРЫЁ } дваране са світы герцага

СЭР ТОБІ БЭЛЧ, дзядзька Алівіі

СЭР ЭНДРУ ЭГ’ЮЧЫК

МАЛЬВОЛЬЁ, дварэцкі Алівіі

ФАБІЯН, ФЭСТА } слугі Алівіі

БЛАЗЕН

АЛІВІЯ

ВІЁЛА

МАРЫЯ, камерыстка Алівіі

Вяльможы, свяшчэннікі, маракі, ураднікі, музыканты і іншыя прыдворныя.

Месца дзеяння: горад у Ілірыі і марскі бераг непадалёку.

АКТ I

СЦЭНА I

Пакой у палацы герцага. Уваходзяць ГЕРЦАГ, КУРЫЁ і іншыя ВЯЛЬМОЖЫ, за імі — музыканты.

ГЕРЦАГ

Хвіліначку, шаноўныя! Каханне,

Гавораць, кормяць музыкай; папросім

Расшчодрыцца звыш меры музыкантаў,

Каб нашае жаданне ў здавальненні

Спачыла. Вы яшчэ раз той матыў,

Што, плаўна заміраючы, пяшчотна

Ўлагоджваў слых, як слодыч мёду — вусны.

Мы гэтак удыхаем пах фіялак,

Калі яго пад шчодрым сонцам мая

То дорыць нам, то крадзе подых ветру.

Даволі! Штось не тое,— мне здаецца,

Раней было ў ім значна больш пяшчоты.

О, дух кахання, свежы, лёгкакрылы,

Як матылёк! Хоць у табе адным

Усё змясцілася, як скарбы ў моры,

Нішто ў твае патайныя глыбіні

Не ўнікне,— нават і высакароднасць —

Без рызыкі згубіць цану адразу ж!

Фантазія — такі клубок жаданняў,

Што без фантазіі канца не знойдзеш.

КУРЫЁ

Вы паляваць збіраліся, мой герцаг?

ГЕРЦАГ

На што?

КУРЫЁ

На лань.

ГЕРЦАГ

Я на яе палюю

Даўно, а ўзяць на мушку не ўдаецца.

Калі я ўпершыню сустрэў Алівію,—

Здалося, быццам свет мне праясніўся,

I разам з тым няшчасны паляўнічы

Ўвасобіўся ў аленя, за якім,

Як ганчакі, бягуць услед жаданні.

Уваходзіць ВАЛЯНЦІН.

Ну, што яна сказала?

ВАЛЯНЦІН

Ваша светласць,

Мяне сустрэцца з ёй не дапусцілі,

Праз камерыстку ж быў такі адказ:

Яшчэ не менш сямі спякотных лет

Не ўбачаць твар яе з-пад пакрывала.

Няўцешная, у чорным, як манашка,

Яна дала зарок насіць жалобу

I кожны дзень слязьмі па многу раз

Крапіць сваю пустэльніцкую келлю.

Адна прычына гэтых слёз, здаецца:

Каб не завяла і заўсёды свежай

Была яе сястрынская любоў

Да брата, што даўно ўжо на тым свеце.

ГЕРЦАГ

О, шчодралюбная! Калі ў яе

Такое сэрца, што даўгі любові

Не закаханаму, а нават брату

Адплачвае гадамі, дык з якою ж

Адданай шчодрасцю яно палюбіць,

Калі ў яго пацэліць залатая

Страла і не адно, а ўсю чародку

Пачуццяў кволых, што жывуць у ім,

Глыбока раніць! Што ж тады, калі

Мозг, сэрца, печань — гэтыя прастолы

Вярхоўных органаў у чалавеку,—

Адзіны зойме самаўладца — муж?

Пайшлі; вы ўперад, у цянёк платана,

Дзе так прыемна марыць аб каханай.

Выходзяць.

СЦЭНА II

Марскі бераг.

Уваходзяць ВІЁЛА, КАПІТАН і МАРАКІ.

ВІЁЛА

Што тут за край, сіньёры?

КАПІТАН

Тут наўкол—

Ілірыя, сіньёра.

ВІЁЛА

Што я буду

Рабіць у Ілірыйскім тут краі,

Калі мой брат, магчыма, ўжо ў раі —

Ў Элізіі? Хто ведае, мо ён

Уратаваўся выпадкам. А як

На вашу думку, капітан?

КАПІТАН

Вы самі

Жывыя засталіся выпадкова.

ВІЁЛА

Мой бедны брат! Дык, можа быць, і ён...

КАПІТАН

О так, і, каб суцешыць вас, скажу вам:

Калі на рыфах карабель разбіўся,

І вы з той групкай, хто паспеў саскочыць

У лодку, апынуліся на хвалях,

Ваш брат — я бачыў сам,— не разгубіўся:

Ён, прывязаўшыся вяроўкай к мачце,

Таўшчэзнай і нятонучай, адчайна

Пусціўся плыць. Адважны чалавек:

Якая б ні спасцігла небяспека,

Надзей не траціць; гэткі быў ваш брат.

Я час ад часу бачыў, покуль мог,

Як ён з вяршыняў хваль ныраў у прорвы

I то знікаў, то зноў з’яўляўся зверху,

Падобны Арыёну на дэльфіне.

ВІЁЛА

Вось залаты за добрую навіну.

(Дае яму дукат.)

Маё уратаванне акрыляе

Ўва мне надзею, што і брат, магчыма,

Жывы застаўся. О, калі ж бы так!..

Тваё паведамленне ў пэўнай меры

Дае падставу для такой надзеі.

Табе знаёмая мясцовасць гэта?

КАПІТАН

О, так, сіньёра. Тры гадзіны ходу

Адсюль да месца, дзе я нарадзіўся.

ВІЁЛА

Хто ж уладарыць тут?

КАПІТАН

Высакародны

Паходжаннем і чулы сэрцам герцаг.

ВІЁЛА

А як яго завуць?

КАПІТАН

Арсіна.

ВІЁЛА