Литвек - электронная библиотека >> Джаан Роўлінг >> Детская фантастика и др. >> Гары Потэр і Філасофскі камень

Дж. К. Роўлінг Гары Потэр і Філасофскі камень

Для Джэсікі, якая любіць разнастайныя гісторыі,

для Анны, якая таксама іх вельмі любіць,

і для Дзі, што пачула гэту казку першай.

І. Хлопчык, які застаўся жывы

Містэр і місіс Дурслі, што жылі ў доме нумар чатыры па вуліцы Прайвет Драйв, маглі з гонарам заявіць, што яны, дзякуй Пану, былі цалкавіта звычайнай сям’ёй. І гэта былі апошнія людзі ад якіх вы б чакалі ўдзелу ў нечым дзівацкім, альбо таямнічым, бо Дурслі папросту не ўхвалялі падобнага глупства.

Містэр Дурслі — вялізарны, грузны чалавек, які амаль што ня меў шыі, затое меў агромістыя вусы, ён узначальваў фірму па вытворчасці дрыляў, якую назваў “Грунінгс”. Яго жонка наадварот была хударлявай светлавалосай жанчынаю з шыяй у два разы даўжэйшай за звычайную, што без праблемаў дазваляла ёй займацца сваёй улюбёнай развагаю — высунуўшыся па-над плотам, шпіёніць за суседзямі. Акрамя таго містэр і місіс Дурслі мелі малога сыны Дадлі, якога лічылі самым найвыдатнейшым хлопчыкам у свеце.

Але ж адну таямніцу Дурслі ўсё-ткі мелі і вельмі баяліся, што аб ёй хтось даведаецца. Дурслі не вытрымалі, калі б хто з іх знаёмых ці суседзях здагадаўся бы аб Потэрах. Місіс Потэр была радной сястрою місіс Дурслі, але яны не бачыліся ўжо колькі год. Місіс Дурслі ўвогуле рабіла выгляд, што ня мае аніякай сястры, таму што місіс Потэр і яе нікчэма-муж былі самымі недурслійнымі людзмі, якіх толькі мажліва было сабе ўявіць. Дурслі з дрогатам уяўлялі сабе, што скажуць суседзі, калі Потэры раптам апынуцца на іх вуліцы. Адзінае што Дурслі ведалі аб сваяках, тое што Потэры таксама мелі малога сына і той был яшчэ адной нагодаю ніколі не сустракацца з Потэрамі, каб пазбавіць Дадлі ад кампаніі падобных дзяцей.

У шэры і сумны аўторак, калі пачалася нашая гісторыя, Дурслі прачнуліся і нішто пад пахнурным небам знадворку не казала аб тым, што па ўсёй краіне адбываецца нешта дзіўнае і незвычайнае. Містэр Дурслі, збіраючыся на працу варкатаў сабе пад нос, завязваючы свой самы нудны гальштук, а місіс Дурслі непадалёк шчасліва пераказвала яму плёткі, змагаючыся пасадзіць падняўшага лямант Дадлі на яго высокае крэсла.

Ніхто з іх не заўважыў, як міма іх вакна пранеслася вялізная няясыць.

А палове на восьмую містэр Дурслі ўзяў свой партфель, цмокнуў жонку і паспрабаваў пацалаваць на развітанне Дадлі, але прамазаў, паколькі той у гэты момант гістэрыў і раскідваў па сценах аўсяную кашу са сваёй талеркі.

— Гарэза малая, — усміхнуўся містэр Дурсі і выйшаў надорак і сеўшы ў машыну выехаў па-за межы дома нумар чатыры.

Першую прыкмету таго, што тварыцца нешта асаблівае Дурслі заўважыў, калі на рагу вуліцы ўбачыў котку, што чытала мапу. Спачатку містэр Дурслі не звярнуў на гэта ўвагі, але, апамятаўшыся тузануў галавой у яе бок. І ўбачыў на рагу Прайвет Драйв толькі звычайную паласатую котку без аніякіх прыкмет мапы. Як гэта сталася? Напэўна, гульні светлавых блікаў, вырашыў Дурслі. Міргаючы ён утаропіўся на котку, тая таксама глядзела яму ў вочы. Дурслі заехаў на гару, праз люстэрка працягваючы сачыць за коткай. Тая чытала шыльду Прайвет Драйв на другім баку вуліцы — не яна папросту глядзела на вывеску, бо коткі ня ўмеюць чытаць ані мапы, ані вывескі. Містэр Дурслі патрос галавой, змагаючыся выкінуць адтуль котку і ўвесь шлях да гораду думаў толькі аб вялізным заказе на дрылі, які спадзяваўся сёння атрымаць.

Але на ўскрайку гораду нешта іншае прымусіла дрылі выкінуцца з яго розуму. Стоячы ў звычайным ранкавым заторы Дурслі не мог не заўважыць безліч дзіўна апранутых людзей. Людзей у старажытных мантыях. Містэр Дурслі страшэнна не любіў тых, хто апранаўся па дзівацку — што за вопрадка ў гэтых юнакоў. Дурслі вырашыў, што гэта нейкая новая моладзевая мода. Ён пачаў стукаць пальцамі па стырну і тут яго погляд супыніўся на колькіх дзіваках, што стаялі побач і аб нечым узбуджана шапаталіся. Містэр Дурслі з абурэннем заўважыў, што сярод іх былі не толькі юнакі. Адзін з дзівакоў, яўна старэйшы за самога Дурслі, быў апрануты ў смарагдава-зялёную мантыю. Гэта ўзнервавала яго. Але тут Дурслі прыйшло да галавы, што гэта нечыя дурныя фокусы — а людзі збіраюць на штосьці ахвяры. Напэўна так яно і было. Тут аўтамабільная плынь рушыла з мёртвай кропкі і, калі праз колькі хвілінаў Дурслі заехаў на грунінгаўскую паркоўку, ён зноўку думаў толькі аб сваіх дрылях.

Містэр Дурслі, як і заўжды сядзеў у сваім кабінэце на дзесятым паверсе спіной да вакна і калі б ён гэтага не зрабіў, гэтай раніцай яму было б даволі цяжка засяродзіцца на сваіх дрылях. Ён не мог бачыць, што за вакном, сярод дня, гойсалі шматлікія совы, але ж гэта бачыла безліч мінакоў, што, задраўшы галовы і раскрыўшы рты, стаялі сярод вуліцы і назіралі за птушкамі. Большасць з людзей раней не бачыла соў нават у ночы. Аднак містэр Дурслі правёў звычайны, вольны ад соў ранак. Ён пяць разоў накрычаў на падначаленных, зрабіў колькі важных тэлефанаванняў, зноўку трошкі пакрычаў. Абедзенны час, ён сустрэў у цудоўным настроі. Дурслі вырашыў размяць косткі і схадзіць па прысмакі ў булачню на супрацьлеглым баку ад яго офісу.

Ён ужо забыўся аб людзях у мантыях, калі раптам ўбачыў колькасць ля булачні. Праходзячы міма, Дурсі са злосцю паглядзеў на іх. Невядома чаму, але дзівакі прымусілі яго занепакоіцца. Яны працягвалі аб нечым ўзбуджана шапатацца і Дурслі не заўважыў ані ў кога з іх нават намёку на кружку для збору ахвяраў. Калі на зваротным шляху Дурслі, сціскаючы ў руке вялізны пакет з вялізным пончыкам, зноў прамінаў дзівакоў ён пачуў колькі слоў з іх размовы.

— Потэры, гэта праўда, я чуў што...

— ... так, іх сын — Гары...

Містэр Дурслі скамянеў. Яго ахапіў жах. Ён паглядзеў у бок шаптуноў, быццам жадаў ім нешта сказаць, але перадумаў.

Ён маланкаю кінуўся праз дарогу, паспяшаў у свой кабінэт, загадаў секратарцы не турбаваць яго і ўжо амаль скончыў набіраць свой хатні нумар, але супыніўся. Ён паклаў слухалку на тэлефон, разгладзіў свае вусішчы і падаў разважаць... Не, ня трэба дурыць. Потэр не такое ўжо рэдкае прозвішча. Ён упэўніў сябе, што безліч людзей маюць гэткае ж прозвішча і сына Гары. Больш таго, ён нават ня быў упэўнены, што яго пляменніка клічуцб Гары, Дурслі ніколі не бачыў хлопца. Мабыць яго клічуць Гарві. Альбо Гаральд. Навошта яму турбаваць жонку, якая і так губляе спакой пры любой згадке аб сястры. Дурслі не вінаваціў жонку... калі б ён сам меў такую сястру... але ж усе гэтыя людзі ў мантыях...

Увесь астатні дзень містэру Дурслі было амаль што немагчыма засяродзіцца на дрылях і калі а пятай вечара пакідаў офіс, ён быў настолькі расхваляваны, што папросту наштурхнуўся