Литвек - электронная библиотека >> Kabe >> Старинная литература >> Vortaro de Esperanto 1910 >> страница 114
lano.

(Auchenia vicunna).

Vilo.

Tufo de haroj, de fadenoj, dependantaj de supraĵo.

Vilaĝo.

Aro de domoj, pli malgranda kaj simpla, ol urbo, kaj loĝata precipe de kamparanoj.

Vilaĝano.

Loĝanto de vilaĝo.

Vino.

Alkohola trinkaĵo, produktata el suko de samnomaj beroj:

blanka vino, ruĝa vino.

Vinbero.

Vinagro.

Acidigita vino, uzata kiel spicaĵo:

salato kun vinagro.

Vindi.

Ĉirkaŭvolvi suĉinfanon per tuko.

Vinjeto.

Malgranda ornamanta desegn- aĵo en la komenco aŭ en la fino de libro, de ĉapitro; desegnaĵo, ornamanta paĝojn, en formo de kadro.

Vinkto.

Fera najlo kun larĝa kapo por kunigi ferajn pecojn.

Vinkti.

Kunigi per vinkto.

Vintro.

La plej malvarma el la kvar sezonoj de la jaro, de la plej mallonga decembra tago ĝis la marta tagnoktegal- eco.

Vintra.

De vintro, havanta la ecojn de vintro:

vintra temperaturo.

Violo

(Bot.). Herba vegetaĵo, kun belaj bonodoraj floroj, el la samnoma familio

(Viola).

Violacoj

(Bot.). Familio de dukotile- donaj multepetalaj vegetaĵoj:

violo.

Violono.

Kvarkorda arĉa instrumento:

violono de Stradivarius, ludi violonon.

violonisto.

Artisto ludanta violonon.

Violonĉelo.

Granda kvarkorda arĉa instrumento.

Violonĉelisto.

Artisto ludanta violonĉelon.

Vipo.

Ilo por bati, konsistanta el bastono, al kies ekstremo estas ligita ŝnuro aŭ rimeno.

Vipi.

Bati per vipo.

Vipuro

(Zool.). Speco de venena serpento

(Vipera).

Viro.

Homo aŭ besto apartenanta al la forta sekso (kontraŭo de la virino, de la ino); en matura aĝo (kontraŭo de la infano, de l' knabo).

Virino.

Homo aŭ besto apartenanta al la malforta sekso, en matura aĝo.

Vireco.

Eco de tiu, kiu estas viro.

Virineco.

Eco de tiu, kiu estas virino: «

la eterna virineco

».

Vira.

De viro, havanta la karakterizajn trajtojn de viro:

vira vizaĝo.

Virina.

De virino, havanta la karakterizajn trajtojn de virino.

Virga.

-

1.

Kiu ne havis ankoraŭ seksajn rilatojn:

virga knabino.

-

2.

Ne esplorita, ne kulturita:

virga arbaro, virga tero.

Virgeco.

Eco de tiu, kiu estas virga.

Virgulo.

Viro virga.

Virgulino.

Virino virga.

Virto.

Konstanta emo de la animo fari bonon, plenumi la devojn:

honesteco, ĉasteco.

Virta.

Posedanta virton, virtojn.

Malvirto.

Konstanta emo de la animo fari malbonon, ne plenumi la devojn:

mal- diligenleco. Malriĉeco ne estas malvirto.

Malvirta.

Posedanta malvirton, malvirtojn.

Virtuozo.

-

1.

Artisto, posedanta grandan talenton por plenumi muzikajn verkojn:

Paganini estis granda virtuozo.

- 2.

Homo, posedanta grandajn kapablojn por fari ion:

virtuozo de sporto.

Virtuoz- eco.

Eco de tiu, kiu estas virtuozo.

Visko

(Bot.). Dukotiledona senpetala parazita vegetaĵo

(Viscum album).

Viskio.

Amerika brando.

Visto.

Kartludo por kvar personoj, dividitaj en du partiojn.

Viŝi.

Purigi objekton, forigante de ĝi polvon, malsekecon per frotado:

viŝi tablon post la tagmanĝo, viŝi polvon de tablo.

Komparu:

Froti, grati, skrapi.

Vitro.

-

1.

Perfekte travidebla, facile rompebla substanco, produktata per fando de silika sablo kun potaso aŭ sodo. -

2.

Diversaj objektoj, faritaj el vitro:

fenestra vitro, okulvitroj.

Vitra.

El vitro:

vitra glaso.

Vitriolo

(Ĥem.). Sulfurika acido, sulfurika salo.

Vivi.

Havi la bazon de sia aliiĝo kaj evoluo en si mem, konservante malgraŭ ili la esencan formon:

La bestoj kaj vegetaĵoj vivas, la mineraloj ne vivas.

Vivo.

Stato de tio, kio vivas.

Viva.

Vigla, rapidmova, energia:

viva disputo, viva maljunulo.

Vivanta.

Kiu vivas:

vivanta estaĵo.

Ĝisvivi.

Vivi ĝis iu momento:

La patrino ne ĝisvivis la edziĝon de sia filo.

Postvivi.

Vivi ankoraŭ post ies morto:

postvivi sian filon.

Revivigi.

Fari iun ree vivanta; redoni al iu la vivon:

revivigi droninton.

Travivi.

Pasigi vivante:

travivi la junecon en malliberejo.

Vizo.

Surskribo sur pasporto, atestanta ĝian aŭtentikecon.

Vizi.

Fari vizon.

Vizaĝo.

Antaŭa parto de la kapo de l' homo: vizaĝo ronda, ovala; ridanta vizaĝo.

Vizio.

Objekto, kiun oni imagas vidi, dank'al trompo de la vidsento. Komparu:

Fantomo.

Viziero.

Movebla ŝirmilo de kasko.

Viziti.

-

1.

Iri en ies hejmon, por lin vidi: viziti dimanĉe la konatojn. -

2.

Ofte, regule iri ien: viziti klinikon, viziti lernejojn.

Vizito.

Ago de tiu, kiu vizitas: kondolenca vizito.

Vizitanto.

Persono, kiu vizitas: Sinjorino ne akceptas hodiaŭ la vizitantojn. Komparu:

Gasto.

Voĉo.

-

1.

Kapablo produkti sonojn per la laringo:

La fiŝoj ne posedas voĉon.

- 2.

Sono, produktata de la laringo:

De mal- proksime estis aŭdeblaj homaj voĉoj.

-

3.

Parto de muzika verko, harmonie akord- iĝanta kun la aliaj partoj, samtempe ludataj aŭ kantataj:

violona voĉo de simfonio.

- 4.

Esprimo de sia deziro, opinio en kunveno, kunvokita por elektoj, decidoj:

La prezidanto estis elektita per 90 voĉoj el 95. La projekto estis akceptita per granda plimulto de la voĉoj.

Voĉdoni.

Esprimi sian deziron, opinion en kunveno, kunvokita por elektoj, decidoj.

Unuvoĉe.

Per ĉiuj voĉoj:

La propono estis akceptita unuvoĉe.

Vojo.

-

1.

Spaco, sur kiu oni sin movas, irante de unu loko al alia:

vojo de planedo. La vojo de Barcelono Peterburgon estas longa.

- 2.

Loko, speciale preparita por iri aŭ veturi sur ĝi de unu loko al alia:

pavimita vojo.

-

3.

Rimedo:

plej bona vojo por fariĝi riĉa.

Vojaĝi.

Iri, veturi en malproksiman landon, urbon:

vojaĝi eksterlandon.

Vo- jaĝo.

Ago de tiu, kiu vojaĝas:

La vojaĝoj estas agrablaj kaj instruaj.

Vojaĝanto.

Persono, kiu vojaĝas.

Voki.

-

1.

Eligi laŭtajn sonojn, kiel signon, ke iu devas veni:

voki helpanton kontraŭ rabisto. -

2.

Inviti, sciigi, ke iu venu:

voki kuraciston.

Voko.

Vortoj, voĉo de tiu, kiu vokas.

Kunvoki.

Voki, por ke oni kunvenu.

Revoki.

Voki, por ke iu revenu:

revoki forsenditan serviston.

Vokalo.

-

1.

Sono de la homa parolo, kiu povas esti elparolita aparte, sen helpo de alia sono.

- 2.

Signo, esprimanta tian sonon:

La esperanta alfabeto posedas 5 vokalojn: a, e, i, o, u.

Vokativo.

Kazo por esprimi personon, kiun oni vokas, al kiu oni parolas:

Amiko, rapide ĉi tien! Ho Katerino, vi forlasis min!

Volo.

Anima funkcio, kiu antaŭiras la homajn agojn kaj estas la kaŭzo de la homaj movoj; kapablo, dank' al kiu oni decidiĝas fari aŭ ne fari ion:

Ĉu la homo posedas liberan volon?