след?

– Дык ты разгадаў яе? – ускрыкнуў я.

– Баюся, што разгадаў, – адказаў ён. – Мяркуй сам.

У панядзелак, калі я ішоў абедаць да свайго дзядзькі, каля чацвертай гадзіны я апынуўся на Мэрылебан-роўд. Калі ведаеш, мой дзядзька жыве ля Рыджэнтс-парк. Я хацеў трапіць на Пікадылі і вырашыў пайсці найкарацейшай дарогай – праз мноства гэтых убогіх вулачак. Раптам я пабачыў наперадзе лэдзі Элрай: закрыўшы твар вэлюмам, яна ішла вельмі шпарка. Падыходзячы да апошняга дома на вуліцы, яна паднялася на ганак, дастала ключ і ўвайшла ўсярэдзіну. “А вось і таямніца”, – сказаў я сабе і паспяшаўся агледзець дом. Здавалася, гэта такі дом, у якім звычайна здаюць пакоі. На ганку ляжала хусцінка, якую яна ўпусціла. Я падняў яе і паклаў у кішэню. Потым пачаў разважаць, што мне рабіць. Я прыйшоў да высновы, што не маю права шпіёніць за ёй, і паехаў у клуб. А шостай я прыйшоў да яе. Яна ляжала на канапе ў сваёй улюбёнай серабрыстай сукенцы з ядвабу, зашпіленай на гузікі з нейкіх дзіўных месяцовых камянёў. Яна выглядала вельмі прывабнай.

– Я так рада Вас бачыць, – сказала яна. – Я цэлы дзень сядзела дома.

Я кінуў на яе ўражаны позірк, дастаў з кішэні яе хусцінку і падаў ёй.

– Сёння апоўдні Вы ўпусцілі яе на Камнар-стрыт, лэдзі Элрай.

Я сказаў гэта вельмі спакойна. Яна ў жаху паглядзела на мяне, але нават не паспрабавала ўзяць хусцінку.

– Што Вы там рабілі? – спытаў я.

– А якое Вы маеце права дапытваць мяне? – сказала яна.

– Я маю права закаханага мужчыны, які прыйшоў прасіць Вашай рукі, – адказаў я.

Яна закрыла твар рукамі і моцна расплакалася.

– Вы павінны мне прызнацца, – працягваў я.

Яна ўстала і, гледзячы мне проста ў твар, сказала:

– Лорд Мёрчысан, мне няма ў чым Вам прызнавацца.

– Вы прыходзілі на сустрэчу да кагосьці, – крычаў я. – Гэта і ёсць Вашая таямніца.

Яна жудасна пабляднела і сказала:

– Я ні да кога не прыходзіла на сустрэчу.

– Ну чаму Вы не можаце сказаць праўду? – усклікнуў я.

– Я ўжо сказала, – быў яе адказ.

Я быў раз’ятраны, шалёны, я не ведаў, што гавару, але я казаў ёй жудасныя рэчы. Урэшце я выбег з дома. Назаўтра яна напісала мне ліст, але я адправіў яго назад не чытаючы. Я вырашыў паехаць у Нарвегію з Аланам Колвілем. Я вярнуўся праз месяц, і першым, што я ўбачыў у “Морнінг пост”, было паведамленне аб смерці лэдзі Элрай. Яна прастудзілася ў тэатры і праз пяць дзён памерла. Я зачыніўся дома і нікога не хацеў бачыць. Я ж так яе кахаў, я кахаў яе, як вар’ят! О божа, як я кахаў гэтую жанчыну!

– І ты пайшоў у той дом? – спытаў я

– Пайшоў. Аднойчы я пайшоў на Камнар-стрыт. Я нічога не мог з сабой зрабіць, я пакутаваў ад сумневаў. Я пагрукаў у дзверы, іх адчыніла дама прыстойнага выгляду. Я спытаў, ці можна арандаваць тут пакой.

– Ведаеце, сэр, – сказала яна, – у мяне ёсць пара гасцёўняў, але я ўжо тры месяцы як не бачыла тую лэдзі, што наймае адзін з пакояў, таму вы можаце заняць яго.

– Гэтая лэдзі? – паказаў я здымак.

– Так, гэта яна, дакладна яна! – усклікнула жанчына.

– Яна памерла, – сказаў я.

– О, не можа быць сэр! – сказала жанчына. – Гэта была мая найлепшая наймальніца. Яна плаціла тры гінеі на тыдзень толькі за тое, каб час ад часу пасядзець у гасцёўні.

– Яна тут з кім-небудзь сустракалася? – спытаў я, але жанчына запэўніла мяне, што лэдзі Элрай заўсёды сядзела адна і ні з кім не сустракалася.

– Дык што ж яна тады тут рабіла? – закрычаў я.

– Яна проста сядзела ў гасцёўні, сэр, чытала кнігі, а часам піла гарбату, – адказала жанчына.

Я не ведаў, што сказаць, таму проста пакінуў ёй саверэн і пайшоў прэч.

Ну, і што ты пра гэта думаеш? Ты думаеш, гэтая жанчына гаварыла праўду?

– Думаю, так.

– Дык навошта тады лэдзі Элрай прыходзіла туды?

– Мой дарагі Джэралд, – сказаў я, – лэдзі Элрай проста была жанчынай з маніяй таямнічасці. Яна наймала гэтыя пакоі дзеля асалоды хадзіць туды ў вэлюме, уяўляючы сябе гераіняй рамана. Яна прагнула нейкай загадкавасці, але сама была ўсяго толькі сфінксам без загадкі.

– Ты сапраўды так думаеш?

– Я ўпэўнены.

Ён дастаў свой саф’янавы футарал, раскрыў яго і доўга глядзеў на здымак.

– А я нешта сумняюся, – урэшце сказаў ён.

Примечания

1

Café de la Paix (фр.) – вядомая кавярня ў ІХ акрузе Парыжу.

(обратно)

2

Bois (фр.) – маецца на ўвазе Bois de Boulogne – Булонскі лес.

(обратно)

3

Роў – (анг. Row) маецца на ўвазе Rotten Row – дарога ўздоўж паўднёвага боку Гайд-парку.

(обратно)

4

Ma belle inconnue (фр.) – мая прыўкрасная незнаёмка.

(обратно)