І радасць i боль (Сяргей Грахоўскі) Страница 3 - Литвек

травы.

Душа ледзянее,

I сэрца здае,

I ўжо не відно пераправы.

У прорву імчыцца сарваны паром,

Усё засланіла трывога,

Ды бліснула раптам

Далёкім святлом:

«Трымайся!

Ідзе дапамога!»

Бальшавікі

За новы лад, за рэвалюцыю

Крывёй пісалі рэзалюцыю,

Не на гады, а на вякі,

Сапраўдныя бальшавікі.

Яны на Лену ў кайданах

Цярністы церабілі шлях,

Яны за Праўду паміралі

У Аляксандраўскім цэнтрале.

Няскораныя ў барацьбе,

Яны не дбалі пра сябе,

Ішлі на бой за свой народ

I не чакалі ўзнагарод.

З галоднымі бальшавікі

Дзялілі посныя пайкі,

Усё рабілі, што маглі,

Таму ў баях перамаглі

I на скрыжалях рэвалюцыі

Крывёй пісалі рэзалюцыі,

Як нам наказ, як запавет,

Каб пазайздросціў цэлы свет.

I вось настаў праверкі час,

Ці кожны выканаў наказ.

Упэўненасць

На собраньи целый день сидела:
То голосовала, то лгала.
Как я от тоски не поседела?
Как я от стыда не умерла?

Вольга Бергольц

Мы ўсе галасавалі, як адзін,

За дэлегатаў i за пастановы

I слухалі амаль па пяць гадзін

Стары даклад, хоць быў дакладчык новы.

I пляскалі, калі спыняўся ён,

Грымела зала, як у навальніцу,

Каб толькі разагнаць маркотны сон

Ад нуднае тае перадавіцы.

Нас клікалі наперад i вышэй

На рубяжах змагацца i маячыць,

Хоць словы даляталі да вушэй,

А сэрцы не змаглі пераіначыць.

Цярпліва слухалі бясконцую нуду,

Бо быў дакладчык у высокім чыне,

А справы на вялікую бяду

У слоўным патаналі шумавінні.

Чаго, чаго нам толькі ні плялі,

Куды нас ні вялі i як ні павучалі,

А маладых ад роднае зямлі,

Нібы знарок, упарта адвучалі.

Раслі на чарназёме гарады,

Дзе некалі аж гнулася калоссе,

Парэпаўся асфальт. Hi вішні, ні грады

На той зямлі даўно не засталося.

Былі «паказчыкі», «здабыткі» i «запал»

Адзін другога весела хвалілі

За «перавыкананне» i за «вал»,

Хоць «вал» той у адвал пасля валілі.

Але збіралі шчодрыя дары

Амаль на ўсіх узроўнях зухі —

Вышэйшай катэгорыі майстры

Нябачанай у свеце паказухі.

Жылі. Уволю елі i пілі,

Хоць самі не касілі, не аралі,

A з самае маленькае зямлі

За ураджаем ураджай збіралі.

Пісалі «творы» ім сакратары

I том за томам выдавалі,

Хоць ix усе да гэтае пары

Макулатуршчыкам здаюць, як i здавалі

I вось нарэшце надышла пара

Вялікай i бяскроўнай рэвалюцыі,

I тыя, што гарланілі «ура!»,

Зрабіліся i ціхія i куцыя.

Цяпер не ім, a пляскаюць яны

I сцерагуцца новага, як грому,

Каб толькі зберагчы свае чыны

I перабудавацца па-старому.

Каб мы руціну скінулі раней

I на сумленні ставілі апоры,

Адзін другому сталі б мы радней,

Не зведаўшы чарнобыльскага гора.

Яшчэ i дэмагогі, i рвачы

Жыццё плануюць па даўнейшай мерцы,

А каб нягоды ўсе перамагчы,

Па Леніну звяраем нашы сэрцы.

Надзейнай будзем змену гадаваць,

I кожнага гаспадаром выхоўваць,

I так свой дом агульны будаваць,

Каб больш ніколі не перабудоўваць.

Мы ўпэўненыя ў нашай праваце,

Ніколі нас ніхто назад не верне,

I буйным ураджаем прарасце

Адвагаю пасеянае зерне.

Шчаслівы, што дажыў да гэтых дзён,

Што ў заўтрае з надзеяю глядзеў я,

I хоць выразна мой рубеж відзён,

Ад спадзяванняў сэрца маладзее.

Любімая i родная

Дзве родныя мовы, як два ручаі,

Зліліся i сталі крыніцай жывою.

Мне курскія ў Глуску пяюць салаўі,

I кружацца нашы буслы над Нявою.

Я з першага класа усё разумеў:

«Плакала Саша, как лес вырубали...»

Пад гукі цымбалаў ад шчасця нямеў,

Калі за ракой датлявала купалле.

Купала i Колас адкрылі мне зрок,

Душу зачароўвалі матчыны песні,

A пушкінскі вечна крылаты «Прарок»

I ў познюю восень прыносіць прадвесне.

Я ў ленінскім слове знаходжу заўжды

Падтрымку, адказ i параду,

I мне, як i ў даўнія тыя гады,

Не трэба зусім перакладу.

Заўсёды адданы праўдзіваму слову,

Я сэрцам знаёмыя гукі лаўлю,—

Люблю неўміручую рускую мову

I роднае слова, як маці, люблю.

Шчыры адказ

— Скажыце, вы не ветеран вайны?

— Я — ветэран пакутаў без віны,

I стаж мой — два дзесяцігоддзі,

Пакуль нарэшце не сказалі: «Годзе.

Ты зарабіў ударнай працаю

На волю «дэмабілізацыю».

Хоць i прапах салёным потам

I дымам за калючым дротам,

Не ный i паслухмяны будзь,

А што было, пра ўсё забудзь,

Дзе быў, не гавары ні слова,

Бо трапіш зноў сюды нанова».

I мне адразу мову заняло.

Няўжо забудзеш тое, што было?

Пазлазілі з далоняў мазалі,

А на чале разоры праляглі,

Загоіліся раны на плячах,

Але душа галосіць па начах,

Баліць душа, калі бяссільных б'юць

I ні стагнаць, ні плакаць не даюць.

Даўно рубец на целе не баліць,

А вось душу ніяк не загаіць.

Было б збавеннем не прыйсці з вайны,

Чым зведаць столькі гора без віны,

Ды i цяпер смыліць у горле ком,

Як хто плявузгае атрутным языком.

Балючая памяць Паэма

Пара сапраўднай праўды

Я, нізавошта пакараны,

Даўно прымушаны маўчаць,

Залізваю дагэтуль раны,

Што ўсё яшчэ