таксама,

Украсці можа першы ліхадзей.

Ні ў якіх сховах не замкнуў цябе я,

Апроч таго, ў якім цябе няма.

Схоў — сэрца шчырае, куды з надзеяй

Прыйсці і выйсці можаш ты сама.

Але, баюся, быўшы нават праўдай,

Табой спакушаны цябе украў бы.

49

У часе тым, — каб лепш ён не прыйшоў! -

Калі асудзіш ты мае заганы

І, спанявераны ў сваю любоў,

Мяне пазбавіш жаднае пашаны;

Калі мінеш, нібы чужы, мяне,

Ледзь кінуўшы сваім паглядам светлым,

І след кахання больш не мільгане

Ў тваім абліччы зімным, хоць і ветлым, -

Няхай мне горна будзе аднаму

Ў свядомасці, што я цябе не варты.

Супроць сябе руку я падніму

За праўду тую, што табою ўзнята.

Калі я права на каханне страціў,

Павінен з тым пазбыцца ўсіх багаццяў.

50

Як цяжка падарожнічаць, калі

Не дакляруе радасці мне гэта.

І колькі б так я ні праехаў міль, -

Мяне ад шчасця аддаляе мэта.

Мой конь, стаміўшыся маёй бядой,

Ідзе павольна, ледзьве суне ногі,

Нібыта чуе, што перада мной

Няма нічога, апрача трывогі.

На шпоры нават не зважае ён,

А часам толькі уздыхне ад гора.

Мне больш балюча слухаць конскі стогн,

Чымся яму прымаць удары шпораў.

Далей яшчэ цяжэй ад горкіх дум:

Пакінуў радасць, а шукаю сум.

51

Прабачыў я маркотнага каня.

Каню павольнасць дараваў яго.

Бо сапраўды навошта мне гання,

Калі ад друга еду я свайго?

Але які пачуе ён дакор,

Калі вяртацца будзе так у двор?!

Хоць засядланым быў бы сам віхор,

І той пазнаў бы смак сталёвых шпор!

Найлепшы конь жаданню не раўня.

Яно з любові выткана самой.

Ляціць жаданне з лёгкасцю агня

І скажа клячы памаўзлівай той:

— Не можаш ты, каб і хацеў, хутчэй,

А я — на крыллі паляту далей!

52

Як багатыр з ключом сваім цудоўным,

Я хоць калі магу дастаць свой скарб.

Але ў каханні сквапнасць рызыкоўна,

Бо асалоду прытупіць магла б.

Не кожны дзень у нас бывае свята,

Таму яно і дорага для нас.

Між самацветаў на святочных шатах

Найпрыгажэй нам зіхаціць алмаз.

Няхай і час цябе ў сваёй скарбніцы,

Як самацвет, пільнуе ад вачэй.

На нашым свяце будзе прамяніцца

Твая краса мілей і яскравей.

Якую слодыч прынясе спатканне

За хваляваннем палкага чакання!

53

Скажы, якой стыхіі ты стварэнне?

Адзін жа цень у кожнага з людзей,

А за табою адлюстроўкаў-ценяў,

Дзівосных вобразаў мільён ідзе.

Адоніс быў для хараства узорам.

Перад тваім — адбітак ён слабы.

З красой Гелены параўнаць не сорам

Красу тваю у нашыя гады.

Вясенні дзень і восені ўсе плёны

Адлюстраваны ў вобразе тваім:

Як дзень жніва, ты шчодрасцямі поўны

І хараством убраны веснавым.

Твая ёсць частачка ва ўсім прыгожым,

Але з чым сэрца параўнаць мы можам?

54

Аздобленая праўдай прыгажосць

Нічога роўнага не мае ў свеце.

Ў цудоўных ружах водар дзіўны ёсць,

Які жыве у пурпуровым цвеце.

У квет атрутных зіхацення шмат

І водар да ружовага падобны.

Яны прывабіць могуць наш пагляд,

Калі вясной раскрыюцца бутоны.

Няма з іх цвету радасці для нас,

Атрутай адцвітанне іх спавіта.

А калі ружам вянуць прыйдзе час, -

Іх душы ў водар будуць пераліты.

Калі ж, юнацтва, вянуць ты пачнеш,

Пералію тваю ўсю праўду ў верш!

55

Ніякі мармур царскіх пахаванняў

Не будзе трывалей, чым гэты верш.

Калі ўсе пліты скрышацца дазвання,

У ім будзеш жыць, як і цяпер жывеш.

Калі знішчальныя паваляць войны

Ўсе статуі, разбураць камяні, -

Жывое слова пройдзе супакойна

У час наступны праз усе агні.

Ты не паддана ні уладзе смерці,

Ні забыццю, што йдзе за ёй услед.

Не здолеюць ні выкрасліць, ні сцерці

Твайго імя, пакуль існуе свет.

І так жыві ў людскіх прыхільных сэрцах,

Пакуль на свеце судны дзень пачнецца.

56

Устань, любоў мая! Устань, любоў!

Ці ж ты слабей, тупей сваіх жаданняў?

Навек не наясіся. Заўтра зноў

Для нас усіх патрэбна сілкаванне.

Цяпер ты задаволена. Твае

Заплюшчваюцца вочы з асалоды.

А новы дзень спакою не дае:

Агонь не згас, палае, як заўсёды.

Каб гэты міг для нас быў даражэй,

Няхай разлука стане акіянам

І дасць хоць прамяністасцю вачэй

Цераз яго спаткацца закаханым.

Калі разлука як зіма на сэрцы,

Дык утрая мілей з вясной сустрэцца.

57

Твой верны раб, аж покуль дзень міне,

Вартую пільна ўсе твае жаданні.

Як да сябе паклічаш ты мяне,

Тады мой час шчаслівы і настане.

Марудны час не праклінаю я,

Ягоную хаду сачу упарта.

Гарчэй тады бывае мне ўдвая,

Калі тваё пачую я: «Да заўтра!»

Ні словам я, ні думкаю сваёй

Не запытаюся, ўладарка, дзе ты.

Зайздрошчу тым, хто дзеліць час з табой,

Яны — шчаслівыя абранцы свету.

Любоў бязглузда і ў жыцці тваім

Не можа бачыць дрэннага зусім.

58

Хай крые бог, што рабства мне паслаў.

Каб я хоць думкай запытаўся нават,

Як час праводзіш ты. Я — твой васал.

Чакаць загадаў — вось мая ўся справа.

Нібы табой зняволены ў турму,

З табой разлучаны, з'яднаны з горам,

Пакорны знаку кожнаму твайму, -

Не папракну цябе сваім дакорам.

Жыві, як схочаш, пані над сабой,

Твая свабода жадных меж не мае.

Сама суддзя ты над сваёй віной,

Калі натрапіцца віна такая.

Чакаю я. Хоць пекла ў тым чаканні,

Цябе ніяк і ні за што не ганю.

59

Калі навін на свеце не бывае

І ўсё, што ёсць, існуе з прадвякоў,

Дык сам сябе, напэўна, ашукае

Той, хто народжанае родзіць зноў.

Хацеў бы я зірнуць у дні былыя,

За кругабегаў сонечных пяцьсот,

Каб там сказалі кнігі мне старыя,

Каго любіў і пеставаў народ.

Тады пазнаў бы, ад якіх дзівосаў

З'явілася ты ў свеце праз вякі

І хто быў лепш благаславёны лёсам:

Той даўні час ці нашы мастакі.

Адно скажу: які б ні быў чый лёс,

Той час цябе узнёс бы да нябёс.

60

Як хвалі мкнуцца ў камяністы бераг,

Знікаючы адна каля адной,

Так і ў жыцці хвілін бясконцы шэраг

Ідзе ў нябыт няспыннаю хадой.

Юнацтва ўсё аздоблена праменнем.

Мінае